Macaristan’da seçim 3 Nisan Pazar günü yapılacak. Ülkeyi 12 yıldır yöneten Viktor Orban ile altı muhalefet partisinin bir araya gelerek oluşturduğu “United for Hungary” ittifakının adayı Peter Marki-Zay iktidar olmak için yarışacak.
Macaristan’daki son kamuoyu araştırmalarına göre, 3 Nisan’da düzenlenecek genel seçim öncesi, 2010’dan beri 3’te 2’lik çoğunlukla hükümeti oluşturan Macar Yurttaş Birliği (Fidesz) ve Hristiyan Demokrat Halk Partisi (KDNP) ittifakı, ilk defa birlikte seçime girecek olan muhalefet ittifakının küçük farkla da olsa önünde görünüyor.
Muhalefet ittifakı Demokratik Koalisyon, Sosyalistler, liberaller ve eskiden aşırı sağ, şimdi merkez sağ Jobbik’i içeriyor. AB ve Batı’ya daha uyumlu bir bakış açısına sahipler. Başbakan adayı, şu anda güney Macaristan’da bir kasaba olan Hodmezovasarhely’nin belediye başkanı olan bağımsız Peter Marki-Zay.
Yapılan son kamuoyu araştırmalarına göre, seçmenlerin yüzde 41’i Fidesz-KDNP ittifakını, yüzde 39’u muhalefetin çatı oluşumu ”Macaristan için Birlik”i desteklerken, yüzde 16’sı ise kararsız. Seçimin sonucunu kararsızlar ve Ukrayna-Rusya savaşı belirleyecek gibi duruyor.
Ukrayna-Rusya savaşıyla partilerin kampanyalarının değişiklik gösterdiğini söyleyebiliriz. Bu değişimin kimin lehine olacağı ise merak konusu.
Savaş öncesine kadar muhalefet, seçim kampanyasını yolsuzluk ve öğretmen maaşları gibi ekonomik unsurlar üzerinden yürütürken, savaşın başlamasıyla Orban’ın Putin’le yıllardır devam eden yakın ilişkisini ön plana çıkardı. Muhalif lider Marki-Zay 3 Nisan’da seçmenin önünde şu iki tercihin olduğunu vurguladı: “Bir tarafta Orban ve Putin, diğer tarafta Batı ve Avrupa. Tarihin karanlık tarafıyla iyi tarafı arasında bir seçim.”
Orban, 2010 seçimlerinde ezici bir artışla göreve başlamasından bu yana ilk kez birleşik, altı partili bir muhalefet cephesiyle karşı karşıya. Orban’ın yeniden seçilme yolu, Putin ile on yıllık yakın ilişkilerine yeni bir ışık tutan Ukrayna’yı işgal etmesi sonrasında oluşturduğu “stratejik sakinlik” stratejisinin halktaki karşılığına bağlı.
Orban, geçtiğimiz hafta destekçilerinin düzenlediği bir mitingde Macaristan’ın Ukrayna’ya herhangi bir silah göndermeyeceğini ve savaşın dışında kalacağını söyledi. Onun aksine Marki-Zay ise savaşın başlamasından sonra Ukrayna’ya silah ve asker yollayacağını söyledi. Savaş, yeni bir kriz. İnsanlar hayatlarını ve güvenliklerini savaştan korumaya çalışır, bu da kararsızların Orban lehine dönmesini sağlayabilir.
Geçtiğimiz sonbahardan beridir başarılı bir strateji yürüten ve yarışı önde götüren muhalefetin hesapta olmayan savaş sonrasında desteğinin azaldığını düşünüyorum. Orban ve partisi Fidesz’in iktidar için gerekli olan 199 koltuğun 110’una sahip olacağını düşünüyorum. Fakat yine de anketlerin çok yakın olduğunu ve Macar medyasının tamamen iktidar yanlısı olduğundan ülkeden gelen verilerin objektif olmayabileceğini söylemekte de fayda var.
Sonuç olarak zoru başaran birleşik muhalefet ortak aday formülüyle popülist muhafazakar lider Orban’ı devirebilecek mi ? Macaristan halkı Batı ile Doğu arasında tercihini hangi yönde kullanacak ? Bunu 3 Nisan’daki seçim sonuçlarında göreceğiz.
