İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Kırgızistan-Tacikistan Neden Çatışma Oldu ?

Kırgızistan-Tacikistan sınırında çıkan çatışmada hayatını kaybedenlerin sayısı 3’e, yaralıların sayısı 81’e yükseldi. Hayatını kaybedenler arasında 1 çocuğun bulunduğu bildirildi.

Tacikistan’ın kuzeyindeki Sughd bölgesi ile Kırgızistan’ın güneyindeki Batken bölgesini ayıran Isfara nehrindeki su kaynağı, iki ülkeyi savaşın eşiğine getirmişti. Su kaynağının kullanımı konusunda sabah saatlerinde anlaşmazlık yaşayan iki ülke halkı arasındaki taşlı kavga çatışmaya dönüştü.

https://www.youtube.com/watch?v=jfydOkh0dRw

Dün Kırgızistan’ın Tacikistan sınırındaki bir yerleşim yerinde Tacikistan vatandaşlarının tartışmalı bölgeye güvenlik kamerası yerleştirmeye çalıştığı, bunun üzerine iki ülke vatandaşları arasında taşlı kavga yaşandığı belirtilmişti.

İki ülke sınırında meydana gelen bu olay ilk olmamakla birlikte son olacağa da benzememektedir. Bundan ötürü Kırgızistan ile Tacikistan arasındaki sınır sorunlarının temelinde yatan faktörleri ele almakta fayda vardır. Zira etnik çatışmaya dönüşme ihtimali olan bu tür anlaşmazlıklar, bölge üzerinde etkili olmak isteyen büyük güçlere hizmet edebilir.

İki ülke sınır sorunlarının başlangıcı 1980’li yıllara kadar uzanmaktadır. Toprak, su ve yol paylaşımı gibi basit meselelerden başlayıp bir anda etnik sorun haline dönüşen sınır meseleleri, genel anlamda Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) dönemindeki çarpık politikalardan kaynaklanmaktadır.

Bir fikir vermesi açısından belirtilmelidir ki, Fergana Vadisi’ndeki sınırlar 1920-1980 yılları arasında yaklaşık 90 kez değiştirilmiştir. SSCB döneminde Kırgız ve Tacik kolhozlarının komşu ülke topraklarını uzun vadeliğine kiralayarak kullanması gibi meseleler yüzünden taraflar günümüzde ülke sınırlarını belirleme konusunda zorlanmaktadır.

Kırgızistan ile Tacikistan arasında 976 kilometrelik sınır hattı mevcut olup bunun 504 kilometresinde taraflar anlaşmış durumdadır. Geriye kalan 472 kilometrelik sınır ise tartışmalı statüsünü korumaktadır. Kırgızistan-Tacikistan sınır hattında bugüne kadar küçük çaplı yüzden fazla çatışma meydana gelmiştir.

Maalesef günümüzde her iki ülkenin yetkililerinde de bunu gerçekleştirecek siyasi irade bulunmamaktadır. Taraflar karşılıklı olarak pozisyonlarından taviz vermedikçe sorunlar çözülemez. Oysa, aynı ülkeler taviz vererek Çin ile olan sınır sorunlarını daha 1990’lı yıllarda çözüme kavuşturmuşlardı.