İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

GÜNEY PASİFİK’TE İKİNCİ BİR KÜBA KRİZİ: ÇİN-SOLOMON ADALARI YAKINLAŞMASI

 

Çin Dışişleri Bakanı’nın geçtiğimiz günlerde Solomon Adaları’na gerçekleştirmiş olduğu resmi ziyaret ve Çin ile Solomon Adaları arasında gerçekleştirilen tatbikat, Güney Pasifik’te yeni bir gerilimin ayak seslerini oluşturuyor.

1978 yılında Britanya’dan bağımsızlığını kazanan Solomon Adaları, günümüzde hala monarşi ile yönetilen ve İngiliz Milletler Topluluğu’nun üyesi olan bir ada ülkesi. 900’den fazla küçük adadan oluşan ülkede 650 bin kişi yaşamakta ve ülkeyi İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth’in atadığı vali yönetmektedir. İkinci Dünya Savaşı sırasında savaşın seyrini değiştirebileceği düşünülerek ABD’nin Japonya’ya saldırdığı Guadalcanal Muharebesi’ne tanıklık eden Solomon Adaları, coğrafi yapısı itibariyle Güney Pasifik Denizi’nde önemli bir yere sahip. Solomon Adaları’na en son 2012 yılında Birleşik Krallık’tan Prens William resmi ziyarette bulunmuştu. Resmi ziyaret sırasında adaya özgü bir gelenek olan hükümdarın omuzlarda tahtta taşınması ritüeli ise uluslararası basına yansımıştı.

Prens William’ın ziyaretinin üzerinden 10 yıl geçtikten sonra ülkeye önemli bir başka ziyaretse Nisan 2022’de Çin Dışişleri Bakanı’nın ziyareti oldu. Görüşmede dikkat çeken bir ayrıntı ise Çin’in, Solomon ile düzenleyeceği eğitim tatbikatı oldu. Başta Avustralya, Yeni Zelanda, Tayvan ve ABD’nin tepkisini çeken tatbikat, Güney Pasifik’te Çin’in jeostratejik bir askeri üs kurarak gerilimleri arttıracağı yönünde yorumlandı. Solomon Adaları’nın polis gücünü eğitmek amacıyla gerçekleşen tatbikatlar 7-11 Haziran 2022 tarihleri arasında Çin polisinin de katılımıyla başkent Honiara’nın batı banliyösü Rove’daki Solomon Adaları Kraliyet Polis Gücü karargahında gerçekleştirildi.

Avustralya’nın Tutumu

Güney Pasifik’teki en büyük askeri güçlerden biri olan Avustralya ise durum karşısında Çin’in bölgede gerilimi arttırdığını iddia ederek Solomon Adaları’na bir başka resmi ziyarette bulundu. Başkent Honiara’da, Solomon Adaları Başbakanı Manasseh Sogavare ile görüşen Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong, Solomon Adaları’nın güvenlik tercihlerinde Avustralya’yı tercih etmesinden memnuniyet duyduğunu belirtti. Bununla birlikte Solomon Adaları üzerinde Çin’e ait herhangi bir askeri üs kurulmayacağına dair güvence alan Penny Wong, Avustralya ve Solomon Adaları’nın arasındaki iş birliğinin yapıcı ve geniş kapsamlı olarak sürdürülmesinden duyduğu memnuniyetini de belirtti.

Pekin ve Honiara arasında güvenlik bağlamında yakınlaşma ve iş birliği her ne kadar polis gücü gibi iç güvenlik alanında gerçekleşse de bölgedeki Batı devletlerini bir o kadar ürkütmüş görünüyor. ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın raporlarında, yakından takip ettiği Çin’in, 2022’de Güney Pasifik adalarına yönelik politikalarında Solomon Adaları’yla gerçekleşecek güvenlik başlıklı bir yakınlaşma ve iş birliğinin bölgede “kabul edilemez” olarak yorumlanıyor. Bununla birlikte, Haziran 2022’de İspanya’nın başkenti Madrid’de gerçekleşen NATO zirvesine Japonya ve Avustralya’nın da katılması Güney Pasifik’te Batı’nın endişelerini gözler önüne seriyor.