Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS ittifakı, ABD dolarının küresel hakimiyetine son vermek amacıyla yeni bir para birimi çıkarmayı planlıyor.
BRICS ülkeleri arasında bir süredir gündemde olan bu yeni para birimi, birçok açıdan küresel ekonomiyi etkileyecek unsurlar barındırıyor. Altın standardını diriltmek için bir fikirle yola çıkan ülkeler, altına endeksli yeni bir para birimi oluşturmak istiyorlar.Henüz net olarak açıklanmamış olsa da, yeni para biriminin bir kripto para formunda olacağı söyleniyor.
Altın standardı, para biriminin değerinin altın miktarına sabitlendiği bir sistemdir. Bu sistemde, bir ülkenin para birimi, belirli bir miktardaki altına eşitlenir ve hükümet veya merkez bankası, sahip olduğu altın miktarı kadar para basabilirdi. Altın standardı, ekonomik dalgalanmaları ve para arzının esnekliğini dengelemeyi amaçlar.
İttifakın yeni para biriminin Ağustos ayında Güney Afrika’da düzenlenecek olan 15. BRICS Zirvesi’nde açıklanması bekleniyor. Söylentiler arasında BRICS ittifakı dışındaki bazı ülkelerin de yeni para birimiyle yakından ilgilendiği yer alırken, bu yeni para sisteminin ABD dolarının hakimiyetini sekteye uğratabileceğine yönelik söylemler güçleniyor.
BRICS ittifakının yeni bir para birimi üzerinde çalıştığına dair en önemli kanıtlardan biri, BRICS Bankası olarak da bilinen Yeni Kalkınma Bankası’nın finans müdürü Leslie Maasdorp’un ittifakın ABD dolarının üstünlüğüne meydan okuyacak yeni bir küresel para birimi geliştirme konusunda orta ve uzun vadeli hedefleri olduğunu açıklaması oldu.
Kendilerini ABD dolarına bağımlılıktan kurtarmak isteyen yabancı hükümetler, yeni bir para birimine yönelik düşüncelerini uzun süredir tartışıyor. Ancak, bu konuşmalar henüz somut bir sonuca dönüşmedi. Dolar hala sınır ötesi ticaretin yüzde 84,3’ünde kullanılırken, Çin yuanı için bu oran yalnızca yüzde 4,5’tir. Çin, ABD ile rekabet etmek istiyorsa bu oranı değiştirmesi gerektiğinin farkında.
Günümüz dünyası değişiyor. Amerikan hegemonyasının 2008 yılında düşüşe geçmesiyle birlikte dünyadaki güç dengesi değişmeye, dönüşmeye başladı. Fakat buna rağmen dolar hala Dünya Rezerv Para birimi halini koruyor. Amerikan Doları eski gücünde değil. BRICS’in açıklayacağı yeni para birimi de bunun göstergesi. Elbette bir gün Rezerv Para statüsü de zayıflayacak. Ancak bu haftaya olmayacak.
Dünyadaki tüm değişimler gibi bu değişim de sancılı olacak. Asya’da ucuz iş gücü sebebiyle kapitalist bir yaklaşımla ABD’nin kendi eliyle büyüttüğü Hindistan ve Çin, 1.4 milyarlık nüfuslarıyla dünyanın en büyük yeni pazarları olma yolunda ilerliyor. Bu beş yıl sonra da olabilir, 20 yıl sonra da olabilir, ama mutlaka olacak. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GDP) olarak, bu iki ülke de ABD’nin önüne geçecek.
Bu da aslında gelecek dönemde doların gücünün azalacağının fiili göstergesidir. Dünya yeni bir küresel sisteme doğru ilerliyor. BRICS ülkelerinin yeni para birimi hamlesi de bunun önemli bir işareti. Dünyadaki hiçbir değişim kolay olmamıştır. Örneğin bir önceki yüzyıldaki küresel düzenin oturması 2 büyük savaş sonrasında olmuştur. Bu yüzyılın kendi düzeninin oturması da birçok zorlukların ortaya çıkmasına neden olabilir.
