ABD, beş örgütü yabancı terör örgütü listesinden çıkarmaya hazırlanıyor. ABD; Bask, Japonya, İsrail, Mısır ve Filistin’de yerleşik beş radikal grubu terör örgütü listesinden çıkaracak. Bu terör örgütü grupları şu anda eskisi kadar etkin değiller. Buna rağmen, Biden yönetimi, hala sevdiklerinin kayıplarıyla uğraşan insanlar tarafından eleştiri yağmuruna tutulabilir. Terör örgütü listesinden çıkarılacak örgütler ise şunlar:
- Aum Şinrikyo
- Bask Yurdu ve Özgürlük veya ETA
- Kach
- Mücahid Şura Meclisi
- Mısır İslam Cemaati
Milletvekillerine yapılan ayrı bildirimlerde Dışişleri Bakanlığının terör örgütleri ile ilgili tespitlerinin önümüzdeki hafta yapılacağı ve beş terör örgütünün listeden resmen kaldırılacağı belirtildi. Terör örgütleri ile ilgili incelemelerde, belirlenmiş grupların hala aktif olup olmadıkları, son beş yıl içinde terör örgütü eylemi gerçekleştirip gerçekleştirmedikleri ve listeden çıkarılmasının ya da listede tutulmasının ABD Ulusal Güvenlik çıkarlarına uygun olup olmadığı dikkate alınacak. Listeyi oluşturan yasaya göre Dışişleri Bakanı kriterlere uymadığını düşündüğü örgütleri listeden çıkarabilir.
Beş gruptan biri hariç tümü, ilk olarak 1997 yılında yabancı terör örgütü olarak belirlenmiş ve son yirmi beş yıldır listede yer alıyor. Konuya aşina olan ABD’li yetkililer ise terör örgütlerinin listeden çıkarılma kriterinde son beş yılın referans alınıp alınmayacağı konusunda milletvekillerine danıştıktan sonra bu kararın alındığını söyledi.
Bu beş yabancı terör örgütünün listeden kaldırılmalarının kendine has özel nedenleri var. Bu özel nedenleri içinde barındıran bölümler ise SECRET/NOFORN olarak etiketlendi. Yani bu, konu ile ilgili içeriklerin yabancı hükümetler ile değil sadece uygun izinlere sahip ABD yetkilileri arasında paylaşılabileceği anlamına geliyor.
Bu beş terör örgütünü kısaca inceleyelim.
- Aum Şinrikyo: 1984 yılında Shoko Asahara tarafından Tokyo’da kurulmuş olan bir dini örgüttür. 20 Mart 1995’te Tokyo metrosunda sarin gazı ile gerçekleştirdikleri eylemde 12 kişi hayatını kaybetti. Örgütün temel amacı; ilk olarak Japonya’yı, sonrasında ise tüm dünyayı ele geçirmekti. Örgüt mensupları dünyanın sonunun ABD ile Japonya arasında gerçekleşecek üçüncü dünya savaşı ile gerçekleşeceğine inanıyor. Grup eylemlerini gerçekleştirirken genellikle kimyasal gazları kullanıyor. Kurucusu olan Shoko Asahara 1995’te yakalandı ve idama mahkûm edildi. Kamuoyunun tüm tepkilerine rağmen terör örgütü hala yeni üyeler edinmeye ve ticari yatırımlar yapmaya devam ediyor. Hatta bu terör örgütünün bir internet sayfası bile bulunuyor. 2000 yılında örgüt ismini “Aleph” olarak değiştirdi ve artık şiddete dayalı öğretileri reddettiklerini deklare ettiler. Üye sayılarının günümüzde 1650 civarında olduğu tahmin ediliyor.
- ETA: İspanya ve Fransa sınırları içerisinde faaliyet gösteren ve bağımsız bir devlet kurma amaçları olan Marxist-Leninist ayrılıkçı bir örgüt olan ETA, 1959 yılında kuruldu. Bask Bölgesi’nin bağımsızlığı için faaliyetlerde bulundular. Zaman içinde kültürel hak savunuculuğundan silahlı eylem biçimine büründüler. 1979’da hükümet tarafından bu bölgeye özerklik verilmesine rağmen bağımsızlık için silahlı mücadeleye devam ettiler. Örgütün Batasuna isimli siyasi bir partisi de bulunuyordu. Bu terör örgütü İspanya’nın yanı sıra AB ve ABD’nin de terör örgütü listelerinde yer aldı. ETA şu an tam olarak 829 kişinin ölümünden sorumlu tutuluyor. Örgüt, 9 Nisan 2017’de silahları tamamen bıraktıklarını ve süresiz bir ateşkes ilan ettiklerini duyurdu.
- Kach: İsrail’de 1971-1994 yılları arasında faaliyet gösteren radikal Ortodoks Yahudi ve aşırı milliyetçi siyasi partidir. Haham Meir Kahane tarafından kuruldu. Partinin ırkçılığı kışkırttığı gerekçesi ile 1988’de seçimlere katılması yasaklandı. Kach örgütü 1990’daki bir suikastten sonra ikiye ayrıldı. Kahane Chai adında yeni bir parti daha kuruldu ancak bu partinin de seçime katılması yasaklandı. Her iki örgüt de İsrail, Kanada, ABD, Japonya ve AB tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor. Örgütün şu anda 100 kişiden daha az çekirdek üyeye sahip olduğu söyleniyor. Seçimlere katılmasının yasaklanmasının sebepleri ise şunlar:
- Irkçılık
- Devletin demokratik karakterinin inkârı
- Yahudi halkının devleti olan İsrail devletinin inkârı
ABD ise şu sebeple örgütü terör örgütü listesine aldı:
- Bireylerin güvenliğini tehlikeye atmak, bireylere patlayıcı ve ateşli silah kullanmak
- Suikastlar gerçekleştirmek için tehdit ve komplo kurmak
- Terör örgütü için para ve üye toplamak
- Mücahid Şura Meclisi: Irak direnişi sırasında ortaya çıkan yasa dışı silahlı örgüt. 2006 yılında Irak’ı işgalden kurtarmak ve mücahidleri tek bir çatı altında toplamak amacıyla kuruldu. ABD, 2006 yılında örgüt liderinin katıldığı bir toplantıda örgüt liderini ABD Hava Kuvvetlerine bağlı uçaklar tarafından gerçekleştirilen bir hava saldırısında öldürdü ancak ölen örgüt liderinin yerine Ebu Eyyub el-Mısri geçti.
- Mısır İslam Cemaati: Mısır’da faaliyet gösteren silahlı Sünni İslamcı örgüt. 1970’ten 2003 yılına kadar silahlı eylemler gerçekleştirdi. Ömer Abdurrahman tarafından kuruldu. Ayrıca ABD, Ömer Abdurrahman’ın Dünya Ticaret Merkezi’ne düzenlenen saldırı ile bağlantılı olduğunu ortaya çıkardı. Örgüt Mısır hükümeti ile yaptığı ateşkes sonucunda ikiye bölündü. Bir taraf ateşkesi desteklerken örgütün diğer kanadı silahlı mücadelenin sürmesi gerektiğini iddia etti. Ayrıca örgütün üyelerinin El- Kaide ile ilgili bağlantıları da bulundu.
