Güney Amerika ve Karayiplerde önemli bir kuruluş olan “Amerikalılar Arası Kalkınma Bankası (IDB)”, COVID aşısının dağıtımının başladığı dönemde bölgede ekonomik büyümenin tekrar başlaması için finansal eşitsizlikleri azaltmanın bir yöntem olabileceğini ileri sürdü.
Dünya Bankası’nın verilerine göre pandemi esnasındaki karantina gibi kısıtlayıcı önlemler kadınları orantısız şekilde daha fazla etkileyerek onları hem ekonomik anlamda bir yıkıma itti hem de iktisadi toparlanmanın önemli bir aktörü haline getirdi. Bu olağandışı etkilenmenin global finansal sistemin özellikle “gelişmekte” olan ülkelerde yaşayan kadınların ekonomik özgürlük ve gücünü kısıtlamasından kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Bu kısıtlama neden?
Tüm dünyada olduğu gibi Latin Amerika’da da kadınların çokça çalıştığı turizm, eğitim (okul ve çocuk bakım hizmetleri) ve servis (restoranlar vb.) sektörleri alınan önlemlerin yanında yeniden açılmayla ekonomik kriz ortasında maaş kesintileri, işten çıkarma gibi problemler sıkça rastlanılabilir. Her ne kadar bölge pandemiden en son etkilenen olsa da ekonomik küçülmenin en şiddetli hissedildiği kıta Latin Amerika oldu. 1980’lerdeki La Decada Perdida’daki kriz sonrası aralıksız büyüyen Peru’dan tutun Brezilya ve Arjantin’e kadar tüm ülkeler çok uzun süre en fazla küçülme oranlarını açıklayan devletlerdi.
Kadınların bu atmosferden çok daha zarar görmesinin bölge özelinde iki ana sebebi var. Bunlardan ilki kadınların kayıt dışı çalışması. Bölgede Peru gibi kimi ülkelerde kadının işgücüne katılım oranı yüksek olsa da, sigortasız ve kayıt dışı sektörde istihdamın yüksek olduğu bir gerçek. Bölge genelinde çalışan kadınların %50’sinin kayıt dışı işlerle iştigal ettikleri tahmin ediliyor.
IDB’nin başkan vekili Reina Mejia Chacon’a göre ikinci sebep yapısal ve kültürel sebeplerden ötürü gayrı resmi şirketlerin %70’ine kadınların liderlik etmesi ve bu firmaların pandemi esnasında erkeklerin başında olduğu resmi şirketlere nazaran 3 kat daha fazla küçülmeleri. Yani kadınlar güvenli olmayan çalışma koşullarında çok daha fazla operasyonel risk almak zorunda kalıyorlar.
Ne yapılabilir?
İşte her sene kadın-erkek arasındaki maaş farkından dolay 85 milyar Amerikan doları finansal eşitsizliğin ortaya çıktığı kıtada, IDB özellikle kadınların istihdamını artırarak karantinanın yarattığı ekonomik dar boğazın aşılabileceğini savunuyor. Ancak, krediye ulaşmayı imkansızlaştıran, maaş farkını artıran ve sosyoekonomik düzelmeyi geciktiren kayıt dışı istihdamın yasalara rağmen bu denli yüksek olduğu bir bölgede COVID sonrası ekonomik büyümeyi gerçekleştirebilmek adına ulusal ve uluslararası mekanizmalar ve teşvikler yaratılması önem arz ediyor.
IDB, bunu gerçekleştirmede devlet ve özel sektörlerin işbirliğini vurgulayarak kadın girişimci ve şirketlere rekabetlerini artırabilecekleri fırsatlar sunacak projeler yapmayı planlıyor. Pandemiden en çok etkilenen bölgelerden birinde bu girişimlerin kısa ve uzun vadede ne sonuçlar vereceğini hep beraber göreceğiz.
